چرا حجم مغز گونه انسان در گذر زمان رو به کاهش است ؟
آیا مغز بزرگ برای انسان سودمند نبوده است تا در گذر تاریخ برای او باقی بماند و بزرگتر شود ؟
آیا کمبودهایی در زندگی بشری وجود داشته است که مانع از رشد بیشتر مغز شده است ؟
آیا اگر این خلا رفع شود مغز انسان باز هم بزرگتر میشود ؟
بحثی تحلیلی و علمی را در زیر با هم مرور کنیم
اگر انسان مدرن باهوش است چرا مغزهای ما در حال کوچکتر شدن است ؟ چند تئوری در مورد اینکه چرا مغز انسان کوچکتر از عصر حجر شده است ، وجود دارد.ژان هاوکز در میانه تحقيقاتش درباره تکامل مغز است و او یک خبر تکان دهنده را منتشر میکند . (نگاه به تغییراتی که در اسکلت بدن و جمجمه ما از زمان عصر حجر تاکنون رخ داده است روشن ميکند که مغز در حال کوچک شدن است )(من قبلا فکر میکردم که مغز به تدریج بزرگ میشود ( این در مورد دو میلیون سال از تکامل ما درست است . پس از آن، برعکس رخ داده است )
او چند عدد را ارائه میکند : طی 20000 سال ، حجم متوسط مغز مردان از 1500 سانتی متر مکعب به 1350 سی سی رسیده است و به اندازه یک توپ تنیس از اندازه آن کاسته شده است . مغز زنان به همان نسبت کاهش یافته است. کاهش سایز و کاهش حجم در طی تکامل ، در چین و اروپا و آفریقا و هرجا که بنگریم ، هست .اگر حجم مغزهای ما با همان سرعت گذشته کاهش یابد در بیست هزار سال آینده ، مغزهای ما به اندازه مغز هموارکتوس که حدودا یک میلیون سال قبل میزیسته است ،ميرسد و حجم مغز فقط به 1100 سی سی خواهد رسيد. آیا ما گنگتر و کندتر میشویم ؟
هاوکز که شبیه خرس و گرد و دوست داشتنی است به من با مهربانی نگاه می کند و می گوید : ( این مطلب به تو یک تصور متفاوت درباره سودمندی مغز میدهد. !!) پس از ديدن هاوکز ، من به سوی دیگر متخصصان رفتم و نظر آنها را درباره مغز در حال کوچک شدن پرسیدم .متخصصان ژنتیک که تکامل ژنوم انسان را بررسی میکنند آنها هم مانند من شگفت زده بودند و جواب معمول آنها این بود که بچه دار نشوید !!همانطور که من دیده ام، یک حلقه دوستانه فسيل شناسی ، این مطلب برایشان اسرار آمیز است و حتی آنها در این مورد گیج شده اند .
تئوری های آنها درباره علل کوچک شدن مغز انسان در حال عرضه است .برخی معتقدند که تخریب ماده خاکستری ، یعنی اينکه انسانهای جدید در حال کودن شدن هستند . دیگر نویسندگان ، عکس این نظر را دارند : وقتی مغز کوچک میشود ، اتصالات آن سودمند تر میگردد و ما را تیزتر و اندیشمند تر میکند .برخی دیگر اعتقاد دارند که کاهش اندازه مغز یعنی اینکه، ما خود را رام کرده ایم همانطور که ما گوسفندان و خوکها و گاوها را رام کرده ایم و همه آنها مغزشان از شکلهای وحشی این حیوانات کوچکتر است .آنچه بیشتر آموختم و بیشتر مرا گیج کرد، آن است که گزارشات کوچک شدن مغزهای ما به خصوص نزد دانشمندان خیلی بی اهمیت تلقی میشود
دانشمند فسيل شناس در موزه آثار طبیعی لندن، کریستوفر استرينگر اینگونه میگوید که ( این شگفت آور است ، من هم همین نظر را دارم )(دانشمندان توجهی به این موضوع ندارند یا آن را ناديده مي گیرند . )استرينگر میگوید هر چه گوشت بیشتر روی استخوان داشته باشید ، مغز شما هم برای بلوک کردن عضلانی ، باید بزرگتر باشد.مغز فیل برای نمونه چهار برابر مغز انسان است . به همین ترتیب هیچ کس متعجب نمیشود که چرا نئاندرتالها که حدود سی هزار سال قبل منقرض شدند ، مغز بزرگتري داشته اندهموساپينس با بزرگترین مغز ، حدود 20000 تا 30000 سال قبل در اروپا میزیسته اند، به آنها کروماگنون می گفتند و سینه های برجسته و بزرگ و دندانهاي فراوان و آرواره های برجسته ای داشتند .
در نتيجه ، مغز های بزرگ آنها به دلیل هیکل عضلانی و نه به خاطر لاغر بودن آنهاست . در تایید این ادعا یک مطالعه نشان داد که ميزان حجم مغز به توده بدن که ثابت مغزی شدن EQ نام دارد در مورد کروماگنون و ما یکی است .بر این ساس، استرينگر میگوید اجداد ما به نظر میرسد قدرت ذهنی خام مشابه ما داشته اند .اکنون بسیاری از باستان شناسان در مورد این ثابت، دوباره فکر میکنند . . علت اکنون مشخص نیست.روحش نیست که ايا در عصر حجر EQ ، به طرف عقب برميگردد یا نه
مطالعات اخیر از فسیل انسان نشان میدهد که مغز در زمان های اخير، بیشتر از اندازه بدن رو به کوچک شدن میرود .مهمتر آنکه آنالیز ژنوم ،شکی درباره این عقیده باقی نمی گذارد که انسانهای جدید ظریفتر هستند .طی زمان طولانی ، مغز ما کوچکتر شده است و DNA، جهشهای تطابقی فراواني را که مربوط با تکامل مغز و سیستم نووترانسميتري است ، درون خود جمع کرده است و این نشان میدهد هرچند اندام کوچکتر شده است ، عملکرد درونی آن تغییر کرده است . تاثیر این جهشها مشخص نیست
ولی بسیاری از دانشمندان مي گويند ممکن است که خلق و قدرت استدلال ما هم در نتیجه ، تغییر کرده باشد .بسیاری از متخصصان نمی دانند چرا اندام هوش ما در حال تحلیل است ولی پس از مدتی طولانی از نادیده گرفتن موضوع ، برخی از آنها فهمیده اند که این موضوع ارزش بررسی بيشتر را دارد.و آنها برخی نتیجه گیریها را انجام داده اند .
Dumbing down
برای بررسی و توضیح کاهش سایز جمجمه ما ، برخی دانشمندان به گرمتر شدن زمین اشاره می کنند که از حدود 20000 سال قبل شروع شد . چون بدنهای بزرگ و عضلانی، گرما را بهتر نگه میدارد ، برخي محققان معتقدند ،تغيیرات رو به گرم شدن از 20 هزار سال قبل ، منجر به کوچکتر شدن بدن شده است و هیکلهای بزرگتر در آب و هوای سرد ، باقی می ماندند.وقتی زمین گرمتر شد ، انتخاب طبیعی سبب شد تا هيکلها ظریفتر شود . پس اسکلت و جمجمه ها کوچکتر شدند و مغز هم به همین ترتیب کوچکتر شد .استرینگر میگوید این مطلب محتمل است ولی قطعی نیست. آنگونه که او فهمید دوره های گرم چندین بار طی دو میلیون سال اخیر رخ داده است ولی با این حال ، بدن و مغز به تدريج بزرگتر شده است.
تئوری مرسوم دیگر ،کوچک شدن را به ورود کشاورزی ربط ميدهد . کشاورزی اوليه به صورت معکوس منجر به بدتر کردن تغذیه شد. بسیار ساده ، کشاورزان اولیه خیلی موفق نبودند تا بتوانند انرژی فراوانی از محصولات زمین خود به دست بیاورند و محصولات پر از غلات، میزان پروتئین و ويتامين اندکی داشت. در حالی که پروتئین و ویتامن، برای رشد بدن و مغز لازم است.در پاسخ به سوء تغذیه مزمن ، بدن و مغز ما ممکن است کوچکتر شده باشد .بسیاری از باستان شناسها با شک به این مطلب می نگرند . . علت آن است که تکامل کشاورزی تا زمان معاصر به استرالیا و آفریقای جنوبی نرسید با این حال حجم مغز از زمان عصر حجر در آن مکانها هم کاهش یافته است .
دیوید جري از دانشگاه میسوری میگوید این چیزی است که ما را نگران میکند و شاید بسیاری از ما نخواهیم آن را بشنويم که مغز ما در حال کوچک شدن است ولی من فکر میکنم بهترین تئوری برای کاهش اندازه مغز ما تئوری ايديوکراسي است .چری به فیلم مايک جادج در سال 2006 اشاره میکند که در آن پسری خواب طولانی اي را در قرن 21 تحمل میکند و پانصد سال بعد بیدار میشود و او در آن زمان باهوش ترین فرد در میان جمعیتی گنگ و خرفت است .او میگوید این شاید چیز اندکی باشد که برای ما اتفاق می افتد
http://discovermagazine.com/2010/sep/25-modern-humans-smart-why-brain-shrinking
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031
