هفت سین، یادگاری از میراث قدیمی ادیان آسمانی
امروز بسیاری افراد، رسوم موجود در میان اقوام را در برابر ادیان، به خصوص ادیان جدید قرار میدهند. در حالی که ادیان جدید چیزی جز امتداد میراث ادیان قدیمی در سرزمین سومر و آشور یعنی عراق و جنوب غرب ایران نیست.
از نمونه های بسیار زیبای این میراث، میتوان به عيد نوروز و سال دقیق شمسی اشاره کرد و این سال شمسی، کوششی برای برطرف کردن عیب های تاریخ شمسی قمری یهودی است که بعدها بخش شمسی آن، توسط اعراب زدوده شد و به تاریخ کاملا ناهماهنگ با طبیعت، یعنی تاریخ قمری، تبدیل شد.
دقت سال شمسی، نشان دهنده تسلط پیشینیان ما بر اصول نجوم و ستاره شناسی است؛ در حالی که در آن زمان، دستگاه های پیشرفته نجومی نداشتند و این، بسیار جالب توجه است.
بررسی دقیق دست نوشته های سومری و آشوری نشان از همراهی بسیار زیاد این متون، با ادیان بعدی یعنی یهودی و مسیحی و اسلام دارد و این دین، اصل و ریشه ای است که ادیان دیگر پس از آن، پرتوهایی از آن دارند. (به کتاب توقف گاه هایی برگزیده از ایستگاه های سومر و آشور نوشته احمد حسن، مراجعه شود.)
رفتارها و عادت هایی- که امروز در کشورهای این منطقه به خصوص ایران و عراق و کشورهای شرقی ایران باقی مانده است- میتواند آثاری از یک میراث تمدنی غنی باشد. نمونه زیبای آن جشن سال نو یا نوروز است. همراهی سال نو با زنده شدن طبیعت و جشن گرفتن به مناسبت باز شدن گلها و زایش طبیعت، همراهی ای دقیق و زیبا است که ساده به دست نیامده است. این سازگاری، نیازمند محاسبات دقیق نجومی و شناسایی دقیق حرکت زمین، بر دور خورشید است.
از سنتهای جالب ایرانیان و برخی کشورهای همسایه، پهن کردن سفره هفت سین است. هفت از اعداد مورد توجه و رموز جالبی است که در همه ادیان آسمانی وجود دارد. بر اساس برخی متون دینی اسلام و ادیان قبل از اسلام، تعداد مراحل ارتقا یا آسمانها هفت تاست و یا در متون حماسی ایرانی هفت خوان ارتقا بیان شده است (هفت خوان معروف رستم).
آثار نجومی هم رموزی هفت تایی دارد مثلا ستاره ای به نام ستاره قطبی در آسمان، ثابت است و هفت ستاره بر دور آن میچرخد. این نشانه ساده ای نیست زیرا تنها ستاره ثابت، در طی فصول سال همین ستاره است و بقیه ستارگانی که بر دور آن میچرخد(در دب اکبر) هفت تا هستند.
این رمزها در طی قرنهای طولانی باقی مانده است و حتی پیش از پیدایش ما در آسمان و حرکات ستارگان موجود است.
نگاه دقیق، از یافته های مشابه، به سادگی نمیگذرد و شباهتی شگفت را بین نشانههای هستی و نشانه های درون انسان و فرهنگ می یابد.
شاید این شباهت ها غبار تحریف و دگرگونی بر آن نشسته باشد ولی در پس این غبار و گرد روزگار، هنوز چهره ای روشن و درخشان هست که پژوهشگر هوشیار را به سوی آن میبرد.
میتوان از کنار شباهت ها به سادگی نگذشت و در پس آن به دنبال یافتن ریشه هایی بود که این شباهت ها را با وجود هزاران یا میلیون ها سال فاصله، با هم مربوط میکند و میتوان همه چیز را به تصادفی کور نسبت داد.
روش اول روش عاقلی است که برای مشاهدات خود ارزش قائل است و روش دوم روش، بی خردی است که ارزشی برای مشاهدات خود قائل نیست. میتوان دستها را در گوش کرد و گفت صدایی در پس دیوار نیست و میتوان دست را از گوش در آورد و در آن صورت اگر صدایی پشت دیوار بود یا نبود، به شنیدن یا نشنیدن و بودن یا نبودن صدا مطمئن شد.
شواهد ریشه مشترک این آداب فقط محدود به اینها نیست.
در قرآن کریم، نخستین سوره (فاتحه قرآن) دارای هفت آیه است. در قرآن کریم، هفت آسمان یا هفت مسیر بالای ما بیان میشود(وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ )(مومنون 17)(و بالای شما هفت مسیر(هفت آسمان) قرار داده ایم و ما از آفرینش غافل نبوده ایم).
هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (بقره29)(اوست آنکه همه آنچه را در زمین است، برای شما آفرید سپس به آسمان پرداخت و آنها را در هفت آسمان مرتب کرد و او به همه چیز داناست.)
و نیز در آیه ای خطاب به پیامبر، بیان میشود که به تو هفت جایگاه ثنا را بخشیدیم. (لقد اتیناک سبعا من المثانی و القرآن العظیم)(حجر87)(به تو هفت جایگاه ثنا و ستایش و قرآن بزرگ را داده ایم)
تعداد حروف مقطعه که برخی سورههای قرآن با آن شروع میشود 14 تا است که ضريبي از عدد هفت است و سین، یکی از این حروف چهارده گانه است. (توصیه میشود به تفسیر حروف مقطعه قرآن از احمد الحسن در کتاب متشابهات مراجعه شود.)
حرف سین از حروف مقطعه قرآن کریم است که در میان چهارده حرف دیگر، پنج بار تکرار میشود.
طسم طس طسم یس حم عسق
سفره های هفت سین پیشینیان ما دارای رازی بلند است که سالهاست مخفی است. این سفره های خالی، روزی پ
ر خواهد شد و رازهای پنهان آن آشکار خواهد شد. به امید آن روز.
امام صادق(ع) فرمود: «هیچ نوروزی نیست مگر آنکه ما در آن روز، منتظر گشایش امور هستیم؛ چراکه نوروز از روزهای ما و شیعیان ماست.»
*مستدرک الوسائل، ج ۶
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031