مغزتان را در جوانی سیم کشی مجدد کنید
نوروسافاری |توانایی تغییر اتصالات عصبی، یکی از ویژگی های اصلی مغز انسان است.(از ایجاد نخستین سلول حساس به محیط؛ چه سلول بینایی یا شنوایی و چشایی تا ایجاد سلول حساس و متخصص عصبی به نام نورون- که در یک لحظه از طریق دانتریت و اکسون ها می تواند با دهها نورون دیگر در ارتباط باشد- پردازشی عمیق در قدرت ادراکی موجود زنده ایجاد شده است.
و این فرایند به اتصالات سخت الکتریکی محدود نیست بلکه سیناپس های دقیقی بین این سلول ها وجود دارد که وظیفه آن فقط اتصال ساده نیست؛ بلکه میتواند با تغییر ترشحات خود و کم و زیاد کردن ترشحات خود، نوع پیام انتقالی را دگرگون کند. این قدرت دگرگونی و تمایز بسیار زیاد، راه را برای دگرگونی های بیشتر بر اساس انتخاب طبیعی فراهم میکند؛ به طوری که مغز انسان قادر است در هر ساعت با تغییر مسیرها و ترشحات موجود در سیناپس ها، طرحی نو دراندازد و خود را با محیط، سازگار کند.
و هر چه این سلولها و سیناپس ها بهتر و جوانتر عمل کند، دایره تاثیر گذار و قدرت انطباق و سازگاری، بیشتر میشود.)
به عنوان بخشی از سری “از مغز بپرس”، هالی اولسون، دانشجوی فارغ التحصیل آزمایشگاه های جان گابریلی و ربکا ساکس، پاسخ خود را به این سؤال نوشته است:
آیا می توانم مغز خود را سیم کشی مجدد کنم؟
بله، تاحدی، گاهی- بستگی به این دارد که منظور شما از “سیم کشی مجدد” مغز چیست.
اگر می پرسید که آیا می توانید تمام خاطرات سابق خود را از روی سر خود حذف کنید؟ پاسخ خیر است. (در بهترین حالت ممکن است فقط “درخشش ابدی یک ذهن پاک” را تماشا کنید! یعنی حتی اگر تمام اطلاعات را هم بتوانید حذف کنید، درخشش و تاثیر آن باقی میماند)
اما اگر می پرسید که آیا می توانید ترفندهای جدیدی را به سگ. یا انسان بیاموزید- که نیاز به پیاده سازی فیزیکی آموزش در مغز دارد- پاسخ بله است.
برای درک “سیم کشی مجدد”، بیایید تصور کنیم شما در یک خانه قدیمی با محل های نامناسب خروجی آنتن در اطاقها زندگی می کنید. شما می خواهید تلویزیون برند جدید شما در قسمت دوری از اتاق نشیمن وصل شود، اما هیچ خروجی آنتنی پیدا نمیشود.
بنابراین با برقکار تماس می گیرید، او سری میزند، و برخی از سیم ها را در دیوار اتاق نشیمن جابجا می کند تا بتواند یک خروجی جدید به شما بدهد. بدون مشقت!
سیم کشی بعد از شلیک
به گزارش نوروسافاری از دانشگاه ام آی تی، تغییرات موضعی در اتصالات عصبی در طول عمر اتفاق می افتد. با بیش از ۱۰۰ میلیارد نورون و ۱۰۰ تریلیون اتصال- یا سیناپس- بین این نورون ها در مغز انسان بالغ!
و جای تعجب نیست که برخی مسیرها از اهمیت بیشتری برخوردار میشوند. وقتی چیز جدیدی یاد می گیریم، اتصالات بین سلولهای عصبی مرتبط با یکدیگر، تقویت می شود. بر اساس نظریه دونالد هب، یکی از تأثیرگذارترین روانشناسان قرن بیستم، “سلولهای عصبی که به هم شلیک میکنند،با تشکیل سیناپس های جدید یا ارتباط موثرتر آنهایی است که قبلاً وجود داشتند به هم سیم کشی می کنند”. این توانایی برای تنظیم مجدد اتصالات عصبی، یک ویژگی اصلی مغز است و ما را قادر می سازد زیرساخت های عصبی را متناسب با نیازهای خود تنظیم کنیم.
پلاستیسیتی در مغز، به ما امکان یادگیری، تعدیل و لذت را می دهد
همچنین می توانیم این پلاستیسیتی را در مقیاس بزرگتر در مغز مشاهده کنیم. مثال محبوب من از “سیم کشی مجدد” در مغز، زمانی است که کودکان یاد می گیرند بخوانند. مغز ما تکامل پیدا نکرده است تا ما را قادر به خواندن کند- هیچ “منطقه خواندنی” به صورت پیش فرض در مغز وجود ندارد تا وقتی کودک وارد مدرسه میشود، به طرز جادویی آن منطقه، آنلاین شود.
با این حال، اگر یک خواننده ماهر را در یک اسکنر MRI بگذارید، ناحیه ای را در شیار پس سری گیجگاهی جانبی چپ (یعنی قسمت خلفی پایین سمت چپ قشر مغز) مشاهده خواهید کرد که به ویژه هنگام خواندن متن نوشتاری، فعال است.
قبل از اینکه کودکان یاد بگیرند بخوانند، این منطقه- معروف به منطقه بصری شکل کلمه- این گونه نیست که به طور استثنائی به کلمات علاقه مند باشد(هزاران زبان موجود در جهان، شکل ها و حروف گوناگونی را ایجاد میکند و علاقه مندی و پردازش این حروف و صداها توسط این منطقه، با این همه حروف و صدا در زبان های مختلف، نشانه قدرت سازگاری بسیار وسیع مغز انسان به خصوص در دوره کودکی و جوانی است)
اما وقتی کودکان با زبان نوشتاری آشنا می شوند و شروع به مرتبط کردن حروف با صداها می کنند، این منطقه برای زبان نوشتاری آشنا، منطقه ای انتخابی می شود- و حتی نوع فونت، حروف بزرگ و کوچک یا اندازه فونت هم مهم نیست.
اکنون، بگوییم شما با میل به جابجایی اجاق گاز خود، نیمه شب بیدار میشوید و اجاق گاز خود را از آشپزخانه به اتاق نشیمن جدید شیک و باشکوه خود منتقل میکنید. شما با برقکار خود تماس می گیرید- او به شما می گوید که این غ
یرممکن است و تماس با او در نیمه شب متوقف میشود.
به طور مشابه، مغز شما دارای یک زیرساخت خاص است- یک کفپوش، بگذارید آن را همینگونه صدا کنیم- که وقتی بزرگسال هستید به راحتی قابل تغییر نیست.
ضایعات بزرگ معولا به عواقب بزرگی ختم می شوند. به عنوان مثال، یک فرد بالغ- که دچار سکته مغزی جدی در نیمکره چپ خود شده است- احتمالاً مشکل زبانی پیدا خواهد کرد، وضعیتی که آفازی نامیده میشود.
از طرف دیگر مغز کودکان می تواند گاهی، به روش هایی جالب عمیقا سیم کشی مجدد شود. نیمی از مغز ممکن است در سنین پایین آسیب ببیند ولی عواقب عملکردی حداقلی داشته باشد.
بنابراین اگر قصد تغییرشکل مغزتان را دارید، این کار را در سنین واقعا پایین تر انجام دهید.
پلاستیسیتی در مغز، به ما امکان یادگیری، تنظیم و پیشرفت در محیط کار و زندگیمان را می دهد. همچنین به دانشمندان علوم اعصاب، چیزی را برای مطالعه می دهد.
هالی اولسون لیسانس خود را در زمینه زیست شناسی اعصاب از دانشکده هاروارد در سال ۲۰۱۷ گرفت. او هم اکنون دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، در گروه مغز و علوم شناختی MIT است که با جان گابریلی و ربکا ساکس کار می کند. او مطالعه می کند که چگونه تجربیات و محیط اولیه زندگی، بر تکوین مغز به ویژه در زمینه خواندن و زبان، تأثیر می گذارد، و برای نتایج تحصیلی کودکان چه معنایی دارد.
ترجمه: رویا ورمزیار وبسایت نوروسافاری
ویرایش علمی: دکتر میر شهرام صفری
پاره ای توضیحات از دکتر سید سلمان فاطمی
https://www.neurosafari.com/%d9%85%d8%ba%d8%b2%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%b1%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d8%ac%d9%88%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b3%db%8c%d9%85-%da%a9%d8%b4%db%8c-%d9%85%d8%ac%d8%af%d8%af-%da%a9%d9%86%db%8c%d8%af/
@salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031