برخی ملاحظات در تشنج های مربوط به جنسیت
تشنج، در مردان بیشتر از زنان است. علت این بیشتر بودن، ممکن است مربوط به شرایط زندگی متفاوت زنان و مردان باشد. مردان بیشتر در معرض آسیب های ناشی از تصادفات، ضربه مغزی، بیماری های قلبی عروقی و سکته های مغزی هستند؛ با این حال دو نوع تشنج ابسنس کودکان و سندرم تشنج پس از حساسیت در جنس مونث شایعتر است. برخی تشنج های مادرزادی مانند سندرم رت یا سندرم آیکاردی و نیز تشنج اکلامپسی، فقط در خانم ها دیده میشود.
هورمون های جنسی و تشنج:
تحریک پذیری قشر مغز با هورمون های هیپوفیزی و گونادی تاثیر می پذیرد. استروژن- وقتی مستقیما روی قشر مغز تاثیر بگذارد یا تزریق وریدی شود- میتواند تشنج و تخلیه الکتریکی بین تشنج را افزایش دهد. این تاثیر به دلیل تغییر در نفوذ کلسیم از غشای سلولی، کاهش نفوذ کلر از گیرنده های گابا A و اثر استروژن به عنوان آگونیست(تحریک کننده) گلوتامات در هیپوکامپ است.
پروژسترون، تحریک پذیری قشر مغز را با افزایش تاثیرات گابا و افزایش آستانه ی تشنج الکتروشوک در مدل های آزمایشگاهی کاهش میدهد.
آغاز عادت های ماهانه همراه با افزایش هورمون های تخمدانی و افزایش برجسته هورمون های هیپوفیزی LH, FSH است. این هورمون ها در بارداری طی دوره های بین عادت های ماهانه و مصرف قرص جلوگیری از بارداری یا درمان جایگزینی با هورمون، دچارنوسان میشود. همه این تغییرات در هورمون ها می تواند باعث تغییر در آستانه ی تشنج شود؛ هرچند تاثیر در میان افراد مختلف بسیار متفاوت است.
تشنج مربوط به عادت ماهانه(catamenial epilepsy):
یک اصطلاح عمومی است که به افزایش تشنج در دوره های عادت ماهانه گفته می شود. یک تشنج کاتامنیال واقعی باید همراه با افزایش یا تغییر در شکل تشنج در سیکل ماهیانه باشد. تغییر در سطح داروهای ضد تشنج ممکن است مرتبط با کاهش در استروژن و پروژسترون پیش از عادت ماهیانه باشد.
القای ایزوزیم های کبدی در این زمان میتواند سطح داروهای ضد تشنج را کاهش دهد. در مطالعه ای بیشترین تعداد تشنج ها در زمانی مشاهده شد که استروژن سریعتر از پروژسترون افزایش یابد.
درمان افراد دچار تشنج مربوط به عادت ماهیانه:
در درمان این بیماران باید توجه کرد- همانطور که تشنج در عادت ماهیانه افزایش می یابد- حرکات شبه تشنجی(سودو سیچر) که تشنج واقعی نیست، در این دوره افزایش می یابد؛ بنابراین دقت زیادی در تشخیص باید انجام شود و گاهی نوار مغز با تصویر برداری از بیمار( video EEG) لازم است.
تشخیص دقیق تخمک گذاری در خانم کمک میکند، بفهمیم آیا خطر بیشتری در دوره ی عادت ماهیانه وجود دارد یا نه. تعیین تخمک گذاری به طور دقیق از طریق تعیین دمای بدن و یا سطح هورمون های سرم انجام می شود. عوامل تشدید کننده تشنج، مانند بیخوابی، سطح پایین داروهای ضد تشنج و عدم تحمل درمصرف داروها باید برطرف شود.
بیشتر کردن دوز داروها در دوره ای که انتظار هست تشنج تشدید شود معمولا سودمند است.
استفاده ازبنزودیزپین ها در دوره ی تشدید علایم تشنج در نزدیکی عادت ماهیانه سودمند است؛ هرچند استفاده طولانی مدت آنها باعث وابستگی میشود. در میان بنزودیازپین ها کلوبازام سودمند است. استازولامید هم گاهی تجویز میشود ولی مطالعه ی بالینی دقیقی- که سودمندی آن را نشان دهد- وجود ندارد.
استفاده از هورمون ها معمولا سودمند نیست. اگر فرد، قصد بارداری ندارد استفاده از داروی ضد بارداری مدروکسی پروژسترون ممکن است در کنترل تشنج سودمند باشد.
سیکل نامنظم و شواهدی از دوره های سیکل بدون تخمک گذاری، باید به وسیله فوق تخصص غدد مورد بررسی دقیق قرار گیرد. مصرف ترکیبات پروژسترون گاهی در کنترل تشنج سودمند است ولی عوارض زیاد آنها شامل خستگی، درد پستان، افسردگی، افزایش اشتها و وزن و خونریزی نامنظم است. همچنین به ندرت سرطان پستان، افزایش سطح چربی و افزایش انعقاد پذیری مشاهده میشود. ترکیبات صنعتی نورواستروئید شامل گاناکسولون و آنالوگ صنعتی الوپرگنانولون سودمند است ولی قیمت آنها بسیار بالاست. پروژسترون های طبیعی بهتر از انواع صنعتی تحمل میشود.
https://emedicine.medscape.com/article/1186482-overview#:~:text=Catamenial%20epilepsy,in%20a%20regular%20menstrual%20cycle.
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031