نظریه ی تکامل در درمان بیماریها(قسمت هشتم)
الگوبرداری از فرایندهای سیستم ایمنی در بدن، امروزه در ساخت داروها و آنتی بادی های مصنوعی، استفاده میشود. فرایندهای دفاع طبیعی در بدن- گاهی آنگونه که لازم است- خوب عمل نمیکند.
گاهی فعالیت این سیستم دفاعی، در برابر عوامل مهاجم عفونت زا کافی نیست و باعث ناکارآمدی سیستم دفاعی میشود و گاهی بیش از حد مورد نیاز واکنش نشان میدهد و حتی سلول های طبیعی بدن را هم آسیب میزند.
این نقص عملکردی، نتیجه ی محدودیت های تکامل مادی است که در هر گوشه ی زندگی در این جهان، شاهد آن هستیم.
در این نزاع غیر ایده آل و پر نقص همیشگی میان اجزای کیهان، قدرت هوش و مغز انسان، میتواند تاثیر گذار شود. ساخت مصنوعی انواع داروها و پروتئین های موثر در واکنش های ایمنی و حتی قدرت پیشگویی تولید پروتئینی خاص از روی الگوریتم های هوش مصنوعی، قدرت بی مانندی را به انسان داده است تا در برابر نقص های موجود در خلقت، قدرت نمایی کند.
جهانی پر از نقص ها و کمبودها که خالقش، دست انسان را در بهبود شرایط آن، باز گذاشته است و چه بسیار کم کاری ها و سستی ها و اهمال ها و خود را به بی خبری زدن ها از طرف انسان که نتیجه ی زشت آن حداقل به خاطر عدم مداخله ی انسان در اصلاح و بهبود شرایط(البته با چشم پوشی از مداخله های زیان بار و نابود کننده ی انسان) در گوشه گوشه ی جهان ما پیداست.
مقادیر CD19+ B Cell محیطی و فواصل تزریق، به عنوان جانشین شناسایی تاثیر دراز مدت داروهای کم کننده ی سلول بی در مولتیپل اسکلروز و بیماری طیف نورومیلایتیس اپتیکا(NMOSD)
استفاده از آزمون های مولکولی، به جای ارزیابی مداوم بیماران در تعیین تاثیربخشی داروها امکانات جدید در اختیار دانشمندان امروز است. روش های پیشرفته ی تشخیص سطوح مولکول ها انسان را از نگاه فله ای به انسان و بیماری ها و درمان ها فراتر برده است و به او کمک میکند حتی در بیماری های یک دسته، موارد متعددی را شناسایی کند.
شناسایی و تحلیل بیماری ها از ساختمان به سوی نقشه و زیربنای حیات، پیشرفت بزرگی در پزشکی امروز است که مدیون رقابت های تکاملی ژنهای موجودات زنده است.
اخیرا در مطالعه ای، 153 بیمار- که با ریتوکسیماب درمان شده بودند- بررسی شدند. دوز مصرفی بین 250 تا 2000 میلی گرم ریتوکسیماب بود. از میان رفتن و بازسازی جمعیتی B cell ها و شمارش لنفوسیت ها در دراز مدت، بررسی شد و با درجه و شدت بیماری از روی مقیاس های EDSS و ARR(annualised relapse rate)و MRI و زمان تزریق، مقایسه گردید.
بازسازی جمعیتی CD19+ B Cell خیلی برجسته براساس دوز و فاصله ای- که فرد دارو را دریافت میکرد- تغییر کرد. مقادیر CD19+ B Cell در حد پایین یا صفر، باعث پیشرفت کندتر بیماری از روی مقیاس های بیان شده در بالا شد. مصرف طولانی این داروها به دلیل کاهش سلول های CD4+ Tcell و.کاهش مطلق لنفوسیت ها باعث انحراف نسبت سلول های T cell CD4/CD8 نشد.
مطالعه نشان داد بررسی توانایی فرد در بازسازی CD19+ B Cell میتواند یک نشانه ی جایگزین برای استراتژی های درمانی ام اس یا ان ام او باشد.
هر چند مکانیسم بیماری زایی T cell های THelper 1و TH17 در بیماری ام اس شناسایی شده است، B cell ها و سیستم ایمنی خونی به طور برجسته ای در ایجاد این بیماری ها و ایجاد خودایمنی و نیز تخریب سلول های عصبی خودنمایی میکند. بنابراین درمان هایی که به این سیستم، میپردازد مانند اوفاتومومابو ریتوکسیمابواوکرلیزوماب و یا دارویی که هردوی سلول های بی و تی را هدف می گیرد مانند المتوزومابدر کارآزمایی های بالینی، سودمند بوده است.
علاوه بر ام اس این داروها به خصوص ریتوکسیماب در درمان NMOSD استفاده شده است.
در این مطالعه، ریتوکسیماب وقتی استفاده میشد که درمان های دیگر، جواب ندهد یا در ام آر آی، ضایعات، نشان دهنده ی نقش لنفوسیت بی در پاتوژنز بیماری باشد.(ضایعات تخریبی مغز در ام آر آی)
نمونه ی خونی و flow cytometry
در فلو سیتومتری مقادیر CD19, CD20, CD4, CD8 بررسی شد.
در بررسی پاسخ بیمار به درمان، مقیاس های بررسی شدن بیماری، ارزیابی شد. برای بررسی، عود بیماری یعنی تشدید علایم بیماری که حداقل 24 ساعت طول بکشد و در ارتباط با عفونت در جایی از بدن و سیستم عصبی نباشد در نظر گرفته شد.
در 153 بیمار بررسی شده در ابتدا قبل از درمان سطح بی سل های دارای CD19 به طور متوسط در حدود 240 سلول در هر میکرولیتر بود. پس از سه ماه از درمان، این مقدار تقریبا شصت برابر کاهش پیدا کرد. طی شش ماه تا ده برابر مقدار کاهش یافته در سه ماه، بیشتر شد و طی نه ماه تقریبا چهارده برابر شد. سرعت بازسازی سلول های بی در افرادی- که دوز پایین 250 میلی گرم دارو را گرفته بودند- بیشتر بود.
افراد دچار ان ام او معمولا دوز بالاتری را در فواصل کوتاه تر در مقایسه با بیماران ام اس میگرفتند.
نسبت CD4+/CD8+ طی درمان تغییر زیادی پیدا نکرد. تعداد موارد عود بیماری در مصرف ریتوکسیماب کاهش قابل ملاحظه ای داشت. المتوزوماب که تاثیر مشترک بر B cell and T Cell دارد، در مقایسه با ریتوکسیماب، عوارض عفونی بیشتری دارد. تزریق دوز بالای 500تا 1000 باعث کاهش دوره های تزریق میشود.
در مطالعه در مواردی که بیماران دوز بالای 1000 میلیگرم در هر نوبت دریافت کردند فاصله های لازم- که بر اساس میزان CD19+ Bcell ها مشخص میشد- کاهش می یافت. همچنین بالاترین میزان لنفوسیت های بی در بیماران، قبل از دریافت دوز بعد مشاهده شد که کمترین دوز را در نوبت قبل گرفته بودند. (هرچند این مورد آخر از نظر آماری برجسته و معنی دار نبود.)
ضایعات ام آر آی در مغز و نخاع بیمارانی که با گادولینیوم انهانس میشد در افرادی که درمان میگرفتند به شکل معنی داری کاهش پیدا کرد. میزان بازسازی جمعیتی CD19+ Bcell، در زمانی که بیماران دوز پایین 250 میلیگرم دارو را می گرفتند سریعتر اتفاق می افتاد. دوز بالای ریتوکسیماب، در حد 500 تا 2000 باعث از میان رفتن و صفر شدن همه ی CD19+ Bcell ها نشد.
مانیتور کردن مداوم این بی سل ها شاید یک وسیله ی بسیار مناسب برای تعیین دوز و دوره ی درمان مجدد با ریتوکسیماب باشد. دوز ثابت پایدار، ممکن است باعث افزایش عوارض ناشی از دارو مانند سرطان ها شود. دوز بالاتر از هزار، هر 6 تا 9 ماه تاثیر درمانی مثبتی روی بیماران نداشته است هرچند خطر عوارض دارو را بیشتر میکند. هرچند آنتی بادی های منوکلونال با تاثیر بر CD20 ساخته شده است ولی فرایندهای تاثیر و عوارض آن درطولانی مدت هنوز مشخص نیست. تحلیل ده ساله روی ریتوکسیماب ممکن است این سوالات را پاسخ دهد.
دوز سودمند ریتوکسیماب در درمان ام اس 250 تا 500 هر شش تا نه ماه است که طبق مطالعه ی بالا دوز بالاتر مؤثرتر است. دوز بالاتر از 1000 سودمندی خاصی را نشان نمیدهد
پس از دو تا سه تزریق، با توجه به CD19 میتوان دارو را کم کرد.https://link.springer.com/article/10.1007/s00415-018-9092-4?fbclid=IwAR0i_7-DO2Kc8xYAU6_ycS7DVTXrEW7l0pKIHMGQNLCS7clcrQKXMW-c2OE
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031