در قسمتهای قبل توضیح داده شد که چگونه افزایش درک از محیط و افزایش احساس ،منجر به افزایش حجم مغز شده است .همچنین توضیح داده شد که درک و احساس ، در پس خود چگونه با احساسات و ادراکات بیشتر همراه میشود .به طور کلی عملکردها و فعالیتهای ما معمولا تابع ادراکاتي است که حس میکنیم . مثلا دیدن صحنه آتش سوزی در محل نزدیک ما ، سبب میشود از محل حادثه فرار کنیم یا مثلا دیدن یک گرگ سبب میشود تا خود را برای مقابله با او مهیا سازیم .عملکردهای ما در واکنش به احساس ، وابسته به میزان احساس و قدرت ماست . هر چه احساس بیشتر باشد ،واکنش تندتری را سبب میشود و هر چه قدرت فرد برای واکنش مناسب ، بیشتر باشد ، واکنشي قویتر را نشان خواهد داد .
ارتباطات خاص سلولهای مغزی با هم ، سبب میشود تا میزان ادراک فرد پس از درک اولیه ، گسترده تر شود . مثلا اگر با چشم بسته ،جسمی را لمس کنیم ،از طریق سلولهای عصبی ، پیامهایی به مغز مخابره میشود و در اینجا ما حتی با چشم بسته هم میتوانیم جنس ، گرمی ، بزرگی و سفتی جسم را حدس بزنیم و با انتقال پیامها به قسمت پشتی مغز که قسمت مربوط به دیدن است ، حتی بدون آنکه چشم خود را باز کنیم ، تصویری از جسم در ذهن داشته باشیم .
گاهی دیدن یک جنگل و یا رودخانه ، خاطره ای خوب را برای ما ایجاد میکند که این خاطره بارها و بارها در زندگی روزمره مان ، در ذهن ما تکرار میشود و هرچند طی روز ، ما در آن جنگل نیستیم ولی آن خاطره خوش را برای خود تداعی میکنیم و تصویر آن را در ذهن خود و در حقیقت در قسمت پس سری مغز میبینیم .این تداعی و گسترش احساسات قبلی ، فقط در بیداری نیست . گاهی در عالم خواب هم احساسات و ادراکات قبلی تکرار میشود که باز مکانیسم تداعی و تکرار ، ارتباطات پیچیده سلولهای حسی ما با سلولهای درک بینایی در قسمت پشت مغز هست . در اینجا با آنکه چشم در عالم خواب ، بسته است ولی به دلیل فعالیت لوب پس سری ، گویا فرد چیزی را در عالم رویا میبیند .
چون این تکرار خاطرات ، چیزی نیست جز ارتباطات بین نورونهاي مغزی ، پس دیدن خاطرات روزانه محدود به انسان نیست و در حيوانات هم دیده میشود .ولی گاهی انسان شاهد حوادثی است که در گذشته اتفاق نیفتاده است و در آینده رخ میدهد و یا شاهد مطالبي است که گویا او را تشویق به اموری میکند و یا از کارهايي می ترساند . گویا ادراکات انسان ، محدود به آن چیزهایی نیست که در گذشته با چشم خود دیده است ، بلکه اطلاعاتی دیگر از آینده و یا حقايق، هم در وجود انسان ، ذخیره هست که در مقاطعی خود را در عالم خواب یا بیداری نشان میدهد . نمونه های آن پیشگویی هایی از کسانی است که گویا آینده را میبینند و یا دیدارها و حسهایی است که انسان را از انجام کاری منصرف میکند و یا او را تشویق به انجام کاری مینماید .
ادراکات ما که منجر به واکنش و عملی میشود ، بسته نیست و میتواند زبانه بکشد و وسیع شود که البته این وسیع شدن در اختیار ما نیست . قسمت اول ادراک با ماست ولی ادراکاتي که پس از آن می آید ، وابسته به پیوستگی پیچیده سلولهاي مغزی و قوانین خاص آنها و وابسته به مخزنی است که اطلاعات آن محدود به زمان و مکان نیست و اطلاعات آینده را نیز در خود نگاه میدارد .
و پس از ادراک ، نوبت واکنش و عمل است و انحام این عمل ، در حقیقت وابسته به توانی است که در وجود فرد هست .جالب آنکه عمل هم مانند ادراک تابع ارتباطات پيچيده بین نورونهاي مغز میباشد و هر عملی واكنشهاي خاص ديگري را به دنبال دارد .یعنی انجام عملی میتواند ،عمل دیگری را ایجاد کند . پس در مورد عمل هم مانند ادراک ، فقط با عمل اولیه مواجه نیستیم بلکه واکنشهای متعددی پس از عمل اولیه رخ میدهد که ميتواند در نتیجه کار، تاثیر بسیار بگذارد .گویا عمل و احساس ما ، ظرفهای بزرگتری را در اختیار ما میگذارد تا انسان از باران و فیض بی دریغ الهی بیشتر بهره مند شود.
ادراک و عمل، توانمندیهای فرد را بیشتر و بیشتر میکند و او را از رحمت بیشتری از طرف خالقش بهره مند می گرداند .ابتدای حرکت و راه را خودش با اراده خود انجام میدهد و آماده آن میشود ولی گسترش ادراکات و گامها بر این مسیر ، با اراده او نیست بلکه طبيعت پیچیده سلولهاي مغزی و ارتباطات بین آنها و هم بستگی این سلولها با محیط اطراف سبب میشود تا ادامه مسیر به صورتی روانتر و آسانتر طی شود . و این ارتباطات زیاد بین سلولها سبب میشود تا فرد قدرتهای جدیدی بر این مسیر به دست بیاورد .
قبلا بیان شد که احساسات و ادراکات به هیچ حدی محدود نیست و هر حس، حسی وسيعتر و بزرگتر را به دنبال دارد به همین ترتيب ، واکنشها و عملکردها هم محدود به حد خاصی نیست و هر عمل و واکنشي ، واکنشي بزرگتر و وسیعتر را به همراه می آورد .میلیاردها سلول مغزی موجود در جمجمه, اگر مورد استفاده درست قرار گیرد ،آنقدر ظرفیت دارد تا بتواند قدرتی بی مانند به انسان بدهد به گونه ای که حتی از میان رفتن نیمی از سلولهای مغز انسان هم ، در دراز مدت قابل جبران هست و سلولهای دیگر مغز از طریق نوروپلاستيسيتي میتوانند عملکردهای آنها را بر عهده بگیرند .پیچیدگیهای ابزار هوش در انسان ، و قابلیتهای آن انسان را موجود برتر عالم جسمانی امروز کرده است ولی آیا این قابلیت را هم دارد تا او را موجود برتر در ملکوت و جهان های دیگر کند ؟
telegram.me/salmanfatemi
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031