شناسایی تاریخچه ی تکاملی انسان امروز با استفاده از روش های جدید
پاسخ به برخی معماها در زنجیره ی تکاملی انسان امروز
دانشمندان نهایتا کشف می کنند چگونه نئاندرتال ها کروموزوم Y خود را 100 هزار سال قبل، از دست داده اند.(یا به عبارتی کروموزوم Y آنها چگونه به کروموزوم Y انسان جدید تبدیل شد)
یک گروه پژوهشی بین المللی، سکانس های کروموزوم Y سه نئاندرتال و 2 دنیسوان را بازسازی کرده اند. گروه پژوهشی از الگوی خاصی برای بررسی مولکول های کروموزوم Y انسان از روی مقادیر زیادی از DNA میکروبی- که دندان ها و استخوان های باستانی را آلوده کرده است- استفاده کردند.
این به دانشمندان اجازه داد سکانس های کروموزوم Y هر فرد را بازسازی کنند. این کار با استفاده از الگوهای سنتی قدیمی، ممکن نبود. این سکانس ها مدرک جدیدی از جریان ژن(gene flow)از نئاندرتال تا انسان های جدید فراهم میکند. داده های جدید نشان میدهد نئاندرتال ها ممکن است از تعامل با انسان های جدید سودی را به دست آورده باشند.
جریان ژن سبب جایگزینی کروموزم های Y نئاندرتال با کروموزم های Y انسان جدید ابتدایی شده است. پژوهشگران از شبیه سازی کامپیوتری استفاده کردند تا نشان دهند تعداد کم جمعیت نئاندرتال ممکن است باعث تجمع جهش های زیانبار در کروموزم های Y، شده باشد. این تجمع نهایتا باعث کاهش آمادگی تکاملی آنها شده است.(تعداد زیاد افراد در یک گونه، سبب تمایزهای بیشتر در آنها و باز شدن دست انتخاب طبیعی برای گزینش فرد سازگارتر و حذف افراد ضعیف تر یا حذف ژنهای معیوب می شود. وقتی اعضای یک گونه اندک باشند، جهش های زیان بار به دلیل عدم وجود تمایزهای زیاد، باقی می ماند و زدوده نمیشود. به مقاله ای تحت عنوان تمایزها و تفاوت ها، کلید بقا در کیهان مادی در همین کانال مراجعه شود.)
پژوهشگران تصور می کنند به علت اهمیت کروموزم های Y در تولید مثل و باروری، انتخاب طبیعی کروموزم های Y انسان را برگزیده باشد. با مقایسه ی کروموزم های Y انسان های باستانی و مردمی- که امروز زندگی می کنند= گروه فهمیدند شباهت کروموزم های Y نئاندرتال و انسان جدید، بیشتر از شباهت کروموزم های Y این دو با کروموزم های Y دنیسوان است.(دنیسوان نام جمعیتی از انسانتباران است که باقیماندهٔ دو نفر از ایشان در غار دنیسووا در رشتهکوه آلتایی سیبری جنوبی کشف شدهاست. پژوهشگران معتقدند این نوع از انسان که حدود ۳۰٬۰۰۰ تا ۵۰٬۰۰۰ سال پیش زندگی میکرده، با انسان خردمند همزیستی داشتهاست.)
تا امروز کاملا اثبات شده است همه مردم با ریشه های غیر آفریقایی مقدار کمی از DNA نئاندرتال را حمل می کنند. این به علت ازدواج و تولید مثل مشترک میان نئاندرتال ها و انسان های جدید در حدود 50 تا 70 هزار سال قبل اندکی بعد از آنکه انسان های جدید به بیرون از آفریقا مهاجرت کردند ایجاد شده است. این سکانس های کروموزم Y مدرک جدیدی است که نئاندرتال ها و انسان های جدید با هم ازدواج کردند و پیش از آن- که در مهاجرتی بزرگ به بیرون از آفریقا بروند- ژنهای خود را با هم تبادل کردند.
این تعامل ها احتمالا در حدود 370 هزار سال قبل رخ داده است. قابل توجه اینکه این ازدواج، باعث جایگزینی کروموزم های Y نئاندرتال با کرومزوم های انسان جدید ابتدایی شده است. کروموزم های Y و DNA میتوکندریایی به ارث رسیده از مادر در مطالعات تاریخ انسان، بسیار مهم بوده اند.
(با توجه به انتقال سیتوپلاسم تخمک مادر- که دارای مقدار زیادی میتوکندری سیتوپلاسمی است- و انتقال این دی ان ای به فرزندان از طریق مادر صورت می گیرد. منحصر بودن این DNA به سلول تخمک مادر در تخم نهایی- که به جنین تبدیل میشود- در مطالعات وراثتی و تعیین مادر نوزاد نقش مهمی دارد. به همین ترتیب با توجه به اینکه در بیشترموارد، کروموزم Y منحصر به پدر است، بررسی این ژنها در بدن کودک کمک زیادی میکند پدر فرد و نسل پدری فرد مشخص گردد.
منحصر بودن انتقال ژنهای میتوکندری از مادر، دارای مزایای تکاملی خاصی برای موجود زنده، بوده و این مزایا بیشتر ازمعایب حذف ژنهای میتوکندری از سلول جنسی پدر بوده است توصیه میشود به مقاله ای با عنوان تنفس هوازی و میتوکندری در همین کانال مراجعه شود.)
یافتهی جدید ممکن است این معمای دَهساله را حل کند که چرا پژوهشگران نتوانستهاند کروموزوم Y نئاندرتالها را پیدا کنند. بخشی از این مشکل ناشی از کمیاببودن DNA مردان بوده است: بیشتر نئاندرتالهایی که DNA آنها تاکنون تعیین توالی شده است، زنان تشکیل میدهند. DNA موجود در فسیلهای نئاندرتالهای مرد بهخوبی حفظ نشده بودند یا به باکتری آلوده بودهاند.
جانت کلسو، متخصص زیستشناسی محاسباتی از مؤسسهی انسانشناسی تکاملی ماکس پلانک و نویسندهی ارشد مطالعهی جدید، به شوخی میگوید: «اصلا داشتیم از خود میپرسیدیم که هیچ مرد نئاندرتالی وجود داشته است؟» باوجوداین مارتین پتر، یکی از دانشجویان ماکس پلانک، کاوشگرهایی طراحی کرد که از توالی DNA قطعات کوچک کروموزوم Y مردان مدرن برای پیداکردن و اتصال به DNA کروموزوم Y مردان باستانی استفاده میکرد. دلیل کارآمدی روش جدید آن است که کروموزومهای انسان مدرن و نئاندرتال عمدتا شبیه بههم هستند. کاوشگرهای DNA در محل جفتبازهای معدودی که با توالی پیداشده فرق دارند، حلقهای تشکیل میدهند.
فیلم از سایت علمی نیچر- برخی توضیحات از دکتر سید سلمان فاطمی https://www.youtube.com/watch?v=Ei7mCpNNk4Y
https://www.zoomit.ir/fundamental-science/363172-how-neanderthals-lost-y-chromosome/
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، روبروی داروخانه سپاهان ، مجتمع اطبا ، طبقه اول
تلفن : 32223328 - 031